ABLATION

Εκτός από την αμιγώς χειρουργική εκτομή ενός όγκου, που αποτελεί αποδεδειγμένα τον καλύτερο τρόπο θεραπείας, υπάρχουν και άλλες λιγότερο επεμβατικές μέθοδοι καταστροφής (ablation) καλοήθων και κακοήθων όγκων (εσωτερικών και δερματικών). Αυτές εφαρμόζονται είτε απευθείας στον όγκο (κατά τη διάρκεια μίας επέμβασης), ή δια του δέρματος με τη βοήθεια αξονικής, μαγνητικής ή υπερηχογραφικής καθοδήγησης.

Οι κυριότερες και περισσότερο μελετημένες τεχνικές είναι οι εξής:
Ραδιοσυχνότητες (radiofrequency ablation – RFA).
Μικροκύματα (microwave ablation – MWA).
Κρυοχειρουργική (cryosurgery).
Ακτινοχειρουργική θεραπεία (CyberKnife radiotherapy).
Μη αναστρέψιμη ηλεκτροδιάτρηση (irreversible electroporation – IRE), τεχνική γνωστή και ως NanoKnife.

Οι ανωτέρω τεχνικές εφαρμόζονται συνήθως στις κάτωθι περιπτώσεις:
Όταν ο ασθενής δεν δύναται να χειρουργηθεί εξαιτίας άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας.
Όταν ο όγκος είναι σε τέτοια θέση, όπου μία επέμβαση θα ήταν πολύ επικίνδυνη για τον ασθενή.
Όταν θέλουμε να κάνουμε downstaging (υποσταδιοποίηση) της νόσου, δηλαδή να προκαλέσουμε σμίκρυνση του όγκου ώστε αυτός από ανεγχείρητος να καταστεί χειρουργήσιμος.
Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις πολλαπλών όγκων, που όμως δεν μπορούν να αφαιρεθούν όλοι, μπορούμε να συνδυάσουμε χειρουργική εκτομή ορισμένων όγκων και ablation κάποιων άλλων, αν βεβαίως οι υπόλοιποι όγκοι έχουν τέτοιο μέγεθος ή/και θέση που επιδέχονται αυτής της τεχνικής.

RFA
Αναλύοντας περιεκτικά τα χαρακτηριστικά της κάθε μεθόδου, το RFA πραγματοποιείται με μία λεπτή βελόνη (probe) που εισέρχεται στον όγκο. Η εναλλασσόμενη ενέργεια των ραδιοσυχνοτήτων δημιουργεί θερμότητα που καταστρέφει τον όγκο, ο οποίος πλέον μετατρέπεται σε ακίνδυνη ουλή. Χρησιμοποιείται για διάφορους όγκους στο ήπαρ, πνεύμονες, νεφρούς, οστά. Οι κύριοι περιορισμοί είναι το μέγεθος του όγκου (πρέπει ιδανικά να είναι έως 3cm) και η θέση του (δεν πρέπει να είναι κοντά σε μεγάλα αγγεία).

MWA
Το MWA αποτελεί σχετικά νέα τεχνολογία που στηρίζεται στην παραγωγή θερμότητας, η οποία καταστρέφει τον όγκο. Η αρχή λειτουργίας και δράσης είναι ίδια με το RFA, αλλά στην περίπτωση του MWA ο πομπός παράγει μικροκύματα αντί για ραδιοσυχνότητες. Το MWA παρουσιάζει κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα συγκριτικά με το RFA όπως το ότι είναι ταχύτερο, πιο αποτελεσματικό, και μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς όγκους μεγέθους έως 5cm.

Κρυοχειρουργική
Η κρυοχειρουργική καταστρέφει τον όγκο μέσω του ψύχους. Η χαμηλή θερμοκρασία επιτυγχάνεται με τη χρήση ειδικού probe που διοχετεύει υγρό άζωτο ή υγρό διοξείδιο του άνθρακα (σε δερματικές αλλοιώσεις). Οι παρενέργειες αυτής της τεχνικής είναι σχετικά λίγες και ο χρόνος ανάρρωσης μικρός. Η κύρια ένδειξη της κρυοχειρουργικής είναι σε όγκους του δέρματος, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί επιλεκτικά (με υγρό άζωτο ή το αέριο αργό) και σε εσωτερικούς όγκους όπως το πρωτοπαθές ηπατικό καρκίνωμα, οι ηπατικές μεταστάσεις, ο καρκίνος των οστών ή του προστάτη.

Ακτινοχειρουργική
Η ακτινοχειρουργική είναι μία από τις πλέον εξελιγμένες μορφές ακτινοθεραπείας. Αποτελεί ανώδυνη και μη επεμβατική μέθοδο που χρησιμοποιεί υψηλές δόσεις απόλυτα στοχευμένης ακτινοβολίας, μέσω ενός ρομποτικού βραχίονα, καταστρέφοντας εσωτερικούς όγκους. Η ευκαμψία του ρομποτικού βραχίονα δίνει τη δυνατότητα αντιμετώπισης όγκων σε περιοχές δύσκολα προσβάσιμες από την κλασική ακτινοθεραπεία, όπως η σπονδυλική στήλη και ο νωτιαίος μυελός. Άλλες εφαρμογές είναι στον εγκέφαλο, τον πνεύμονα, το ήπαρ, το πάγκρεας, το νεφρό, τον προστάτη. Εξαιτίας της στοχευμένης ακτινοβολίας, η επίδραση στους πέριξ ιστούς είναι μηδαμινή. Συγκριτικά με την κλασική ακτινοθεραπεία, η ακτινοχειρουργική προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση με ελάχιστο πόνο και πολύ μικρό ποσοστό επιπλοκών. Οι απαιτούμενες συνεδρίες είναι συνήθως από μία έως πέντε και πραγματοποιούνται χωρίς εισαγωγή στο νοσοκομείο ή αναισθησία. Μία άλλη, παρόμοια μέθοδος, είναι το Gamma Knife, το οποίο όμως χρησιμοποείται σε όγκους του κεντρικού νευρικού συστήματος.

IRE
Η IRE των καρκινικών κυττάρων είναι μία καινοτόμα τεχνική που εφαρμόζεται από το 2009. Η IRE επιτυγχάνεται μέσω της συσκευής NanoKnife που εκπέμπει μη θερμική ηλεκτρική ενέργεια η οποία αποσταθεροποιεί την κυτταρική μεμβράνη των καρκινικών κυττάρων οδηγώντας στην καταστροφή αυτών. Η τεχνική περιλαμβάνει ειδικές βελόνες-ηλεκτρόδια που τοποθετούνται εντός του όγκου και γύρω από αυτόν σε διάφορες θέσεις, υπό γενική αναισθησία. Η διαδικασία διαρκεί συνήθως 2-4 ώρες και ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την επόμενη μέρα. Το NanoKnife χρησιμοποιείται στον ανεγχείρητο τοπικά εκτεταμένο παγκρεατικό καρκίνο χωρίς την παρουσία μεταστάσεων, και αυξάνει την επιβίωση στο διπλάσιο ή τριπλάσιο του αναμενόμενου παρέχοντας καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η ομάδα του Δρ. Αθανασόπουλου χρησιμοποιεί όλες τις ανωτέρω τεχνικές ανάλογα με τις εκάστοτε ιδιαιτερότητες του περιστατικού και έχοντας ως μοναδικό γνώμονα το καλύτερο αποτέλεσμα για τον ασθενή.