Διαφραγματοκήλη

Διαφραγματοκήλη ονομάζουμε την κατάσταση κατά την οποία το διάφραγμα παρουσιάζει παθολογική διεύρυνση στο οισοφαγικό του τρήμα (φυσιολογική οπή από όπου ο οισοφάγος διέρχεται από το θώρακα στην κοιλία), με αποτέλεσμα την προβολή του στομάχου και/ή των ενδοκοιλιακών σπλάγχνων στη θωρακική κοιλότητα.

Η διαφραγματοκήλη μπορεί να υπάρχει εκ γενετής (συγγενής) οφειλόμενη σε αναπτυξιακή ανωμαλία του διαφράγματος κατά το σχηματισμό του εμβρύου, ή να είναι επίκτητη προκαλούμενη κατά τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου. Το ποσοστό εμφάνισης είναι αρκετά υψηλό, αφορώντας στο 10% του πληθυσμού και στο 50% των ατόμων ηλικίας άνω των 70 ετών.

Τύποι διαφραγματοκήλης

• Κατ’ επολίσθηση ή τύπος Ι: η γαστροοισοφαγική συμβολή μετακινείται ενδοθωρακικά.
• Παραοισοφαγική ή τύπος ΙΙ: ο γαστρικός θόλος εισέρχεται στο θώρακα ενώ η γαστροοισοφαγική συμβολή διατηρείται στη θέση της.
• Μεικτή ή τύπος ΙΙΙ: συνδυασμός των δύο ανωτέρω τύπων.
• Τύπος IV: προχωρημένη ή παραμελημένη κατάσταση όπου ο στόμαχος (συνήθως ολόκληρος) και άλλο ενδοκοιλιακό όργανο (π.χ. λεπτό/παχύ έντερο) προπίπτουν στο θώρακα.

Αίτια – Παράγοντες κινδύνου

• Αυξημένο σωματικό βάρος
• Μεγαλύτερη ηλικία λόγω εξασθένισης των μυών
• Φύλο (οι άνδρες έχουν συνολικά μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τις γυναίκες)
• Τραυματισμός (π.χ. τροχαίο ατύχημα)
• Προηγηθείσα επέμβαση στην άνω κοιλία
• Κάπνισμα
• Εγκυμοσύνη
• Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση (π.χ. χρόνιος βήχας, δυσκοιλιότητα, άρση βάρους)

Συμπτώματα

Στις περισσότερες περιπτώσεις διαφραγματοκήλης δεν εκδηλώνονται σημαντικά συμπτώματα. Ωστόσο, ανάλογα με το μέγεθος και τη διάρκεια της βλάβης, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάζει:

• Αίσθημα καύσου ή/και άλγος στην περιοχή όπισθεν του στέρνου­­ εξαιτίας γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ερεθισμός του κατώτερου οισοφάγου λόγω μετακίνησης γαστρικών υγρών προς τα άνω), ιδιαίτερα στην κατάκλιση.
• Δυσκολία κατάποσης ή/και δυσπεψία.
• Ναυτία ή/και ερυγές (ρεψίματα).
• Αναπνευστικές εκδηλώσεις όπως π.χ. λοιμώξεις, χρόνιος βήχας, λαρυγγίτιδα, βράγχος φωνής.
• Καρδιακές επιπλοκές όπως π.χ. αρρυθμίες λόγω πίεσης ή ερεθισμό της καρδιάς.

Διάγνωση

Σε διαφραγματοκήλες μικρού βαθμού, όπου τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή, η διάγνωση γίνεται συνήθως τυχαία κατά την εκτέλεση προληπτικής γαστροσκόπησης.

Όταν ο ασθενής εντοπίσει κάποιο από τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν, θα πρέπει να αναζητήσει ειδική ιατρική συμβουλή. Μετά τη λήψη του ιατρικού ιστορικού θα χρειαστεί μία σειρά εξετάσεων, η οποία περιλαμβάνει:

• Γαστροσκόπηση για τον ενδοσκοπικό έλεγχο του ανωτέρου πεπτικού, όπου θα αναζητηθούν ευρήματα οισοφαγίτιδας, ή πιο προχωρημένες καταστάσεις όπως ο οισοφάγος Barrett που αποτελεί δυνητικά προκαρκινική κατάσταση.
• Μανομετρία (μέτρηση της πίεσης του οισοφάγου) για ανεύρεση πιθανής διαταραχής της κινητικότητας, όπως συμβαίνει στην αχαλασία του οισοφάγου.
• Ακτινοσκόπηση (διάβαση) του ανωτέρου πεπτικού, με πόση σκιαγραφικού, για τη διαπίστωση της κινητικότητας του οισοφάγου σε πραγματικό χρόνο.
• Μέτρηση της οξύτητας του οισοφάγου (24ωρη πεχαμετρία).
• Ραδιοϊσοτοπικός έλεγχος για την ανεύρεση διαταραχών κινητικότητας ή/και γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (συνήθως χρησιμοποιείται όταν ο ασθενής δεν μπορεί να υποβληθεί σε μανομετρία ή πεχαμετρία).
• Αξονική ή μαγνητική τομογραφία για ανατομική χαρτογράφηση της περιοχής.

Θεραπεία

Στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων συμβάλλουν τα εξής:

• Τροποποίηση διατροφής και συνηθειών (π.χ. μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα, αποφυγή αναψυκτικών ή γλυκών και λιπαρού/πικάντικου/τηγανητού φαγητού, κατάκλιση τουλάχιστον 3 ώρες μετά το δείπνο)
• Απώλεια βάρους
• Μείωση ή διακοπή του καπνίσματος
• Φαρμακευτική αγωγή

Σε διαφραγματοκήλη που προκαλεί χρόνια συμπτώματα ή όπου η συντηρητική αγωγή δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση της πάθησης, η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική επέμβαση.

Πρέπει να τονιστεί ότι η χρόνια (για περισσότερους από 12 μήνες) χρήση PPIs (αναστολέων διαύλων πρωτονίων) όπως π.χ. ομεπραζόλη, παντοπραζόλη κ.λπ. μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση βιταμινών (κυρίως C και Β12) και ιχνοστοιχείων (κυρίως ασβεστίου, σιδήρου και μαγνησίου) με αποτέλεσμα π.χ. νευρολογικά συμπτώματα από έλλειψη βιταμίνης Β12 ή άλλα συμπτώματα. Επίσης, ενώ τα φάρμακα εξουδετερώνουν σε κάποιο βαθμό τη δράση του γαστρικού υγρού, εντούτοις η παλινδρόμηση εντερικού αλκαλικού υγρού δια του στομάχου στον οισοφάγο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, με αποτέλεσμα έντονη οισοφαγίτιδα. Επιπλέον, η χρόνια χρήση PPIs έχει συσχετιστεί ισχυρά με σημαντικές επιπλοκές όπως νεφρική βλάβη έως και νεφρική ανεπάρκεια, οστεοπόρωση και οστικά κατάγματα, άνοια, καρδιακή ανακοπή, εγκεφαλικό επεισόδιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο εξωτερικό έχουν ήδη ξεκινήσει αγωγές εναντίον ιατρών και φαρμακευτικών εταιρειών από ασθενείς που εμφάνισαν κάποια από τις ανωτέρω σοβαρές κλινικές καταστάσεις μετά τη χρόνια χρήση φαρμάκων που εξουδετερώνουν τη γαστρική οξύτητα. Για περισσότερες πληροφορίες αναζητήστε στο google για ‘’lawsuits against ppi’’.

Συνεπώς η χειρουργική λύση είναι μονόδρομος σε οποιαδήποτε περίπτωση όπου τα συμπτώματα είναι μέτρια ή σοβαρά, καθώς και αν χρειάζεται χρόνια (περισσότερο από 12 μήνες) χρήση φαρμάκων.

Εκτός από την ανοικτή επέμβαση που δεν προτείνεται καθόλου λόγω των πολλών προβλημάτων μετεγχειρητικής αποκατάστασης, τις τελευταίες δεκαετίες, η αλματώδης εξέλιξη στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, μίας νέας προσέγγισης, η οποία έχει αντικαταστήσει την κλασική ανοικτή επέμβαση. Πρόκειται για τη λαπαροσκοπική και την απόλυτη μετεξέλιξη αυτής, τη ρομποτική χειρουργική, η οποία προσφέρει απόλυτη ακρίβεια στην αναγνώριση της βλάβης, ενώ αποτελεί μία αναίμακτη και ασφαλή διαδικασία, πιο φιλική στον οργανισμό του ασθενούς. Με την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο (λαπαροσκοπική, ρομποτική) τα ειδικά εργαλεία για την αποκατάσταση της βλάβης εισέρχονται μέσω 3-4 μικροσκοπικών τομών. Το λαπαροσκόπιο (ένα εκ των ειδικών εργαλείων) φέρει κάμερα, η οποία συνδέεται με οθόνη τρισδιάστατης (3D) όρασης και υψηλής ευκρίνειας (HD). Ο χειρουργός επισκοπεί το εσωτερικό της κοιλίας σε μεγέθυνση ενώ ταυτόχρονα χειρίζεται τα κατάλληλα μικροεργαλεία, γεγονός που του επιτρέπει να εκτελεί την επέμβαση με ευκολία και απόλυτο έλεγχο. Μετά την ανάταξη της κήλης λαμβάνονται μέτρα ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα υποτροπής. Στα πλαίσια αποφυγής πιθανής υποτροπής της διαφραγματοκήλης, σε ειδικές περιπτώσεις εφαρμόζεται και πλέγμα με σκοπό τη σταθεροποίηση του μυικού τοιχώματος.

Οφέλη Ελάχιστα Επεμβατικής Αποκατάστασης

Η λαπαροσκοπική και η ρομποτική τεχνική προσφέρουν σημαντικά οφέλη στον ασθενή, μερικά εκ των οποίων είναι:

• Αναίμακτη επέμβαση
• Ασφαλής διαδικασία
• Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος
• Εξάλειψη των μετεγχειρητικών επιπλοκών
• Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας υποτροπής
• Άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα
• Ταχύτερη ανάρρωση
• Ελάχιστη νοσηλεία (συνήθως 24 ώρες)
• Γρήγορη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες

Η υποτίμηση του προβλήματος και η ανεπαρκής αντιμετώπιση, μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των συμπτωμάτων και πιθανές επιπλοκές. Η χειρουργική αντιμετώπιση της διαφραγματοκήλης δίνει οριστική και ασφαλή λύση.

Ο εξειδικευμένος χειρουργός Δρ. Αθανασόπουλος με πολυετή εμπειρία και χρησιμοποιώντας όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις (3D HD λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική) σας προσφέρει εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία. Κλείστε άμεσα ραντεβού για περισσότερες πληροφορίες.